Η Πτώση:…..Ένα Πανάρχαιο Σφάλμα..

« Χρύσεον μεν πρώτιστα γένος μερόπων ανθρώπων Αθάνατα ποίησαν ολύμπια δώματ’ έχοντες. Οι μεν επί Κρόνου ήσαν, ότ’ ουρανώ εμβασίλευεν∙ Ως τε θεοί δ’ έζωον ακηδέα θυμόν έχοντες, Νόσφιν άτερ τε πόνων και οιζύος∙ ουδέ τι δειλόν Γήρας επήν, αιεί δε πόδας και χείρας ομοίοι Τέρποντ’ έν θαλίησι, κακών έκτοσθεν απάντων∙ Θνήσκον δ’ ως θ’ ΄ύπνω δεδμημένοι∙ εσθλά δε πάντα Τοίσιν έην∙ καρπόν δ’ έφερε ζείδωρος άρουρα Αυτόματη, πολλόν τε και άφθονον∙ οι δ’ εθελημοί Ήσυχοι εργ’ ενέμοντο εν εσθλήσι πολέεσι.»

(Ζητώ συγνώμη, για την μονοτονική απόδοση του κειμένου.)

Ο Ησίοδος μας μιλά για την χρυσή εποχή κατά την οποία η ανθρώπινη φύση ήταν αρμονική και ισορροπημένη. Ο ποιητής διαισθάνθηκε, δηλαδή ανακάλεσε δια μέσου της ψυχικής του μνήμης, την εποχή εκείνη για την οποία τόσοι άλλοι ποιητές και προφήτες μιλούν.
Αυτού του είδους η ανθρώπινη φύση και αυτού του είδους η ανθρώπινη κοινωνία υπήρξε σε εποχή που διαφεύγει από την αρμοδιότητα της κοινής Ιστορίας, όχι όμως και της ψυχικής μνήμης. Στην μνήμη αυτή οφείλονται όλες οι παραδόσεις γύρω από την Εδέμ, οι οποίες, λίγο πολύ, συμφωνούν μεταξύ τους άλλοτε εξαγγελλόμενες από ποιητές, και άλλοτε από φιλοσόφους και προφήτες που θεμελιώνουν θρησκεύματα.
Σε αυτή την χρυσή εποχή, ο άνθρωπος είχε φτάσει μετά από μια μακραίωνη εξέλιξη στο ύψος της τελειότητας που συνεπάγεται η αρμονική και ιεραρχική διάταξη των τεσσάρων συνθετικών της φύσης του. Η σφαίρα του σώματος και της διάνοιας υπάκουε στην σφαίρα της ψυχής και του πνεύματος, και έτσι η τετρακτύς (σώμα, νους, ψυχή, πνεύμα) αποτελούσε τον παράδεισο. Από το ύψος αυτό ο άνθρωπος έπεσε όταν καταστράφηκε αυτή η ιεραρχία. Όμως η παλινόρθωσή της εγγυάται την επανάκτηση της Εδέμ, δηλαδή την έλευση της Βασιλείας των Ουρανών.
Στην αρμονική τετρακτύ το πνεύμα αποτελεί το κέντρο, δηλαδή τον Θεό, το δε σώμα αποτελεί την περιφέρεια, δηλαδή τον όφη. Μεταξύ της περιφέρειας και του κέντρου είναι ο νους και η ψυχή. Η αρμονία της τετρακτύος διατηρείται για όσο διάστημα η ψυχή έχει στραμμένη την προσοχή της στο Πνεύμα και οδηγεί τον Νου προς το κέντρο, ούτως ώστε το σώμα να χρησιμεύει σαν όργανο που υπηρετεί τα λοιπά τρία συνδετικά.
Η ατομικότητα και η αυτονομία της τετρακτύος εδρεύει στην ψυχή, η οποία είναι ελεύθερη στις προτιμήσεις της. Η ανθρώπινη ψυχή διαθέτει απόλυτη ελευθερία βούλησης, διότι η φύση της είναι δημιουργημένη κατ’ ομοίωση της Πηγής της. Αμέσως μόλις αυτή πάψει να ατενίζει στο κέντρο, η αρμονία της τετρακτύος καταστρέφεται. Οι οφθαλμοί της ψυχής υφίστανται αμαύρωση και ο άνθρωπος «πίπτει», δηλαδή εκβάλλεται από τον παράδεισο. «Έξω» και «κάτω» είναι λέξεις συνώνυμες. Το κέντρο της βαρύτητας μετατοπίζεται, η περιφέρεια, δηλαδή το σώμα, έλκει την ψυχή προς τα κάτω και έκτοτε αδυνατεί να διαμορφώσει κάποια έννοια περί του κόσμου, αφού δεσμεύεται από τους περιορισμούς της ύλης.
Για να ατενίζει η ψυχή στο κέντρο, πρέπει να κατέχει την θέση που της αρμόζει μεταξύ του Νου και του Πνεύματος. Η ψυχή είναι το θηλυκό μέρος της φύσης, ο νους το αρσενικό. Δεν πρέπει η ηγεμονία να περιορισθεί δτο άρρεν, διότι έτσι το θήλυ αποβάλλει την θέση που του αρμόζει και στρέφεται προς την περιφέρεια παύοντας πλέον να εμπνέεται από το πνεύμα.
Κατά την εβραϊκή παράδοση η Εύα πλάστηκε ενώ κοιμόταν ο Αδάμ. Αυτό σημαίνει ότι το Σώμα και η Διάνοια πρέπει να βρίσκονται σε παθητική κατάσταση ώστε η ψυχή να εκδηλωθεί και να αναλάβει την οδηγία του ανθρώπου και την ευθύνη της ευδαιμονίας του. Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι τιμούσαν την Ίσιδα υπεράνω του συζύγου της, οι ιερείς σέβονταν και υπερηφανεύονταν πρώτιστα για την καταγωγή από την μητέρα τους και τα δημόσια χρονικά συνεγράφονταν εν ονόματι της μεγάλης ιέρειας του έτους.
Επίσης παραστατική και εύγλωττη είναι η αλληγορία του απαγορευμένου καρπού και του δένδρου της γνώσης. Γνώση, εδώ, σημαίνει απλά την μετατόπιση του κέντρου της βαρύτητας, δηλαδή την μετάθεση της συνείδησης από την ψυχή, όπου πρέπει να εδρεύει, στο σώμα. Ο καρπός λέγεται απαγορευμένος διότι η μετάθεση αυτή συνεπιφέρει την σύγχυση. Πριν από την σύγχυση το σώμα διατελούσε, θα λέγαμε εν αγνοία. Έτσι λοιπόν οι λέξεις γνώση και πτώση εδώ ταυτίζονται. Ο πεπτωκώς καθόλου δεν αισθάνεται την εντός του λανθάνουσα ψυχή, αλλά έχει γνώση του σώματος, το οποίο αποκαλεί «εαυτό» και μόνο αυτό αναγνωρίζει.
Και ο μύθος του Προμηθέας γύρω από την ίδια αλήθεια στρέφεται. Η κλοπή του ουράνιο πυρός, το οποίο ο Προμηθέας φέρνει στην Γη είναι η μετάθεση της συνείδησης από το κέντρο στην περιφέρεια. Έκτοτε ο άνθρωπος δεσμεύεται στον Καύκασο, δηλαδή στην Ύλη και σπαράσσεται από την συγκεχυμένη βούλησή του. Η έννοια αυτή αλληγορείται στην παραβολή της συζύγου του Λωτ, η οποία αφού έστρεψε το βλέμμα προς τα πίσω, δηλαδή αφού έπαψε να ατενίζει το ενδότερο πνεύμα, έγινε στήλη άλατος, δηλαδή αποκρυσταλλώθηκε, έχασε την ζωοδότρια πηγή της. Άλας είναι ειδική συμβολική λέξη, η οποία παριστά την ύλη και η μετατροπή σε άλας είναι διεύθυνση αντίθετη προς την έξαρση και την ανύψωση προς το θείον.
Σε όλες αυτές τις αλληγορίες που παριστούν την πτώση του ανθρώπου, υπάρχει πάντοτε μία απαγόρευση, η οποία φυσικότατα καταδεικνύει την σχέση μεταξύ του ενδότερου πνεύματος και της εξωτερικής ύλης, η οποία είναι σχέση πνεύματος θετικού προς πνεύμα αρνητικό. Το αρνητικό πνεύμα συμβολίζεται από τον όφη, δηλαδή τον υπνωτισμό τον οποίο η ύλη εξασκεί επί της ψυχής. Αλλά όταν αυτή ατενίζει στο κέντρο, η ύλη δεν έχει δύναμη να υπνωτίσει και ο όφης τότε γίνεται σύμβολο δύναμης και σοφίας.
Η προτίμηση του πνεύματος είναι η οδός, την οποία ο Ιησούς υπέδειξε λέγοντας: «Εγώ ειμί η οδός η αληθινή». Πραγματικά μόνο με αυτή την μέθοδο μπορούμε να επανέλθουμε στον χρυσό αιώνα, όταν θα είναι δυνατόν να ζούμε «ακηδέα θυμόν έχοντες νόσφιν άτερ τε πόνων και οιζύος».
Η προτίμηση της ύλης οδηγεί βαθμηδόν στην απώλεια, διότι η ύλη είναι το είδωλο και αν εκλάβουμε αυτό αντί της ουσίας, πέφτουμε σε σύγχυση και τυφλότητα. Άρα ο μέγιστος κίνδυνος της ανθρώπινης υπόστασης είναι η ειδωλολατρία, την οποία συμφέρει να αποφεύγει κανείς σε κάθε μία από τις περιστάσεις της ζωής του. Η ειδωλολατρία στην πραγματικότητα είναι το λεγόμενο προπατορικό αμάρτημα, το οπολιο δεν πρέπει να θεωρηθεί σαν μια προκαθορισμένη πράξη που έγινε σε ορισμένο χρόνο από συγκεκριμένο πρόσωπο, αλλά σαν βαθμιαία παρέκκλιση της ανθρώπινης προσοχής από την ουσία των πραγμάτων στα είδωλά τους, από τα νοούμενα στα φαινόμενα, από το αλληγορούμενο στην αλληγορία.
Απαιτείται ισχυροποίηση της διαίσθησης η οποία έχει την ρίζα της στις πέντε αισθήσεις, είναι ανεξάρτητη από αυτές και μπορεί βαθμιαία καλλιεργούμενη να μας αποκαλύψει τον ενδότερο κόσμο της ουσίας. Ο εξωτερικός κόσμος της μορφής χωρίς τον ενδότερο κόσμο της ουσίας είναι απλώς αντικατοπτρισμ’ός, τον οποίο η ανθρωπότητα σήμερα εκλαμβάνει αντί της πραγματικότητας και μάλιστα αποκαλεί αυτή την ουτοπία πραγματικότητα.
Αυτή ακριβώς είναι η πτώση του ανθρώπου από την Εδέμ – το πανάρχαιο σφάλμα του ανθρώπου.

Η ανάρτηση αυτή είναι βασισμένη στο Κεφάλαιο "Η Πτώση" του βιβλίο "ΦΩΣ ΕΚ ΤΩΝ ΕΝΔΟΝ" του Πλάτωνα Δρακούλη.